Watermist wordt nog regelmatig gezien als nieuwe techniek, terwijl dit toch echt niet het geval is. In het verlengde daarvan krijgen we vaak de vraag of watermist wel te certificeren is. Het korte antwoord is: Ja, dat kan. Maar in de praktijk is het wel wat complexer. Technisch Manager Sven Sterkendries zit al bijna 20 jaar in het vak en het oudste watermistsysteem dat hij ooit mocht inspecteren stamt uit 1996. Wat maar aangeeft dat de nieuwigheid er wel een beetje vanaf is. Met zijn ruime ervaring, eerst als adviseur bij een watermistinstallatiebedrijf en later als inspecteur, docent en projectleider, neemt Sven u mee in de wereld van watermistinstallaties en certificering.
Watermistsystemen zijn automatische blussystemen met als doel een brand detecteren, signaleren en beheersen. Het water wordt onder hoge druk door de sproeikoppen (nozzles) gestuurd, waardoor watermist ontstaat. Dit is verneveling van water en zoals het woord al doet vermoeden ziet het eruit als mist. Deze fijne waterdruppels hebben een verstikkend effect op de vuurhaard en verkoelen de omgeving.
Watermistsystemen kunnen worden ingedeeld in drie categorieën: lage druk, midden druk en hoge druk (van 40 tot wel 300 bar en alles daartussenin). Het zijn performance based-systemen. Dit betekent dat aantoonbaar moet zijn dat het systeem werkt voor de toepassing waarvoor deze gebruikt wordt.
Hoewel watermistsystemen in opmars zijn, heeft een sprinklersysteem vaak nog de voorkeur. Toch zijn er duidelijke voordelen te onderscheiden bij watermist. Zo kan de watervoorraad een probleem vormen. Een groot hotel midden in de stad heeft waarschijnlijk niet de ruimte om een waterbassin neer te zetten. Daar is een sprinklersysteem dus niet zo interessant. Een watermistsysteem verbruikt echter veel minder water en heeft in sommige gevallen genoeg aan een tiende van de watervoorraad. Een ander groot voordeel is dat het residu aan water heel laag is. Door de kleine druppel wordt bij brand een groot deel van het water omgezet in stoom. Hierdoor is de waterschade aanzienlijk minder dan bij sprinklersystemen.
Mede door de verschillen in lage en hoge druk kennen watermistinstallaties een breed toepassingsgebied: van musea tot ziekenhuizen en van datacenters tot parkeergarages. Op plekken waar waterschade voorkomen moet worden, wordt vaak gekozen voor een watermistsysteem. Watermist presteert met name goed in wat kleinere ruimtes en bij branden die zich relatief snel ontwikkelen.
De techniek is minder geschikt voor grote ruimten als opslagloodsen, vanwege de grote vuurlast. Bij een grote vuurlast is de grootte van de waterdruppels erg belangrijk. Grote druppels dringen namelijk beter door tot aan de kern van de vuurhaard. Bovendien worden klein druppels makkelijker weggevoerd door de luchtverplaatsing die ontstaat bij warme lucht. Tot nu toe is met brandtesten dan ook nog niet aangetoond dat watermistsystemen grote opslagloodsen goed aankunnen.
Een watermistinstallatie is absoluut te certificeren. Laten we dat voorop stellen. Het is alleen wat complexer dan bijvoorbeeld een sprinklersysteem. Bij sprinklersystemen is de werking voor alle toepassingsgebieden al eens aangetoond en is het genormaliseerd. Voor iedereen is dus duidelijk dat in een kantoorpand het ene type sprinkler nodig is en in een opslagloods het andere type. Watermistsystemen zijn vanwege de brede toepassing lastig te normaliseren. Van alle componenten van elk systeem moet daarom afzonderlijk bepaald worden of ze geschikt zijn voor de betreffende toepassing. De componenten krijgen een goedkeuring nadat de leverancier de brandtesten, met een positief resultaat, heeft laten valideren.
Elke leverancier heeft een eigen ontwerpboek (DIOM) waar de regels in staan voor hun watermistsystemen. Leverancier A heeft dus een ontwerpboek voor parkeergarages, maar willen zij een systeem leveren aan een hotel, dan moet daar een nieuw ontwerpboek, inclusief brandtesten voor komen. Bij de inspecties wordt vervolgens gekeken of datgeen wat in het ontwerp staat ook overeenkomt met de praktijk. Hiervoor kijkt de inspecteur naar het DIOM, het brandtestrapport en het certificaat van de brandtest. De samenhang tussen deze documenten bepaalt vaak hoe in de praktijk met het systeem moet worden omgegaan. Vanwege de complexiteit moeten inspecteurs worden opgeleid en hebben ze een kwalificatie nodig om watermistsystemen te mogen beoordelen.